Heilagir hafrar og hreysikettir

Það stendur í Skotanum í dag að Skotland sé heimsfrægt fyrir hafrana sína. Tók eftir þessari fullyrðingu af tvennu: Annars vegar vegna þess að þjóðfræðikennarinn Gary West hefur beðið okkur nemendur sína að veita því athygli hvernig Skotar kynni sig, land sitt og menningararf fyrir umheiminum, safna alls lags efni þessu tengdu og gera um það ritgerð í vor. Hins vegar vegna þess að í síðustu viku setti 26 ára framtakssamur Skoti niður hafragrautarvagninn sinn á horni Meadows-garðs og torgs Heilags Georgs, þannig að fjórum sinnum í viku geng ég framhjá honum á leið í fyrirlestur og finn þá ilm af soðnum höfrum, stundum í bland við útblástur jepplings í gangi að baki vagnsins, sem sér honum ef til vill fyrir rafurmagni.

Ilmar vísast af enn fleiru því þetta skoska athafnaskáld býður upp á ýmsar bragðtegundir af hafragaut, s.s. einsog með maltviskí, púðursykri, rjóma, hnetum og hvítu súkkulaði svo fátt eitt sé talið. Matseðilinn má í heild sjá hér, en framtakið hefur vakið þó nokkra blaðamannaathygli og auðvitað tær snilld að hefja svona rekstur í janúar, einmitt þegar heilsufæði á hug allra, og ekki verra að hafa vagninn í þvervegi fyrir öllum skokkurunum sem hlaupa reglulega líkt og ég og minn heittelskaði hringinn í kringum Meadows, auk hundruða hungraðra háskólastúdenta á leið í skólann við Georgstorg (n.b. móderne byggingin á myndinni er gaflinn á bókasafni Edinborgarháskóla - þjóðfræðin er kennd í 250 árum eldra og betur viðeigandi húsnæði, sér í hluta þess aftan við grautarvagninn).

Á enn sjálf eftir að prófa herlegheitin, er að spá í að reyna fyrst uppskriftina sem hér er að finna. Hver veit þó nema maður splæsi í einn sjóðheitan skyndigraut í pásu á milli tíma í næstu viku, þegar veturinn kemur hingað frá Rússlandi skv. spám veðurfræðinga BBC; óvíst að hitalagnir frá 18. öld dugi þá til að hita upp kennslustofurnar við 27 George Square.

Myndin af hafrabarnum er tekin síðdegis í dag, farið að rökkva dálítið um fjögurleytið þegar ég var á leið í fyrirlestur um iðnvæðingu skosks menningararfs. Fyrirtækið nefnist Stoats Porridge Bars, og þannig er yfirskrift dagsins til komin - þ.e. út frá spekúlasjónum mínum um það hvort athafnaskáldið væri í orðaleik eins og hér er svo títt (St.Oats by St. George Square); önnur hver fyrirsögn í blöðum hér tvíræð ef ekki margræð, sbr. frétt Scotsman um vagninn "Porridge: a stirring story". Innfædd skólasystir mín benti mér svo á að orðið stoats merkir hreysiköttur - (þannig að þeir sem voru að bíða eftir því að Kolbeinn kafteinn kæmi við sögu í dag verða að sætta sig við að svo er ekki).

Tilvitnun dagsins kemur frá Cosmo Gordon Lang erkibiskupi af Kantaraborg (1928-42) sem eitt sinn hrósaði Edinborgurum í ræðu með eftirfarandi orðum:
"If you take the shorter catechism, the psalms, and Sir Walter Scott, and mix them with porridge, you will breed a great race of men." Þeim þótti hólið víst ekkert gott...